خلاصه کتاب ارزشمند و کاربردی اجرای احکام کیفری حضرت استاد احمدرضا عابدی (دام ظله)

ریاست محترم دیوان عدالت اداری

به اهتمام؛ شیخ ابوالفضل مهدوی مازندرانی

بخش دوم؛نحوه اجرای مجازات‌ها

اجرای مجازات حبس

پس از اینکه قاضی دادگاه حکم به حبس صادر می‌کند، پرونده به بخش اجرای احکام ارسال می‌شود. قاضی اجرا باید اقدامات لازم را برای اجرای حکم انجام دهد. این اقدامات شامل:

- معرفی محکوم به زندان: اگر محکوم در زمان صدور حکم آزاد باشد، قاضی اجرا باید او را به زندان معرفی کند. اگر محکوم قبلاً بازداشت بوده، نامه‌ای به زندان ارسال می‌شود تا محکومیت وی اعمال شود.

- فرم‌های مخصوص: برای معرفی محکوم به زندان، از فرم‌های مخصوص استفاده می‌شود که مشخصات محکوم و جزئیات حکم در آن درج می‌شود.

 احتساب ایام بازداشت قبلی

یکی از نکات مهم در اجرای احکام کیفری،  احتساب ایام بازداشت قبلی  است. این به معنای آن است که اگر محکوم قبل از صدور حکم، مدتی را در بازداشت به سر برده باشد، این مدت باید از کل مدت حبس او کسر شود. حتی اگر این بازداشت کمتر از ۲۴ ساعت باشد، طبق قانون، یک روز کامل محاسبه می‌شود.

- بازداشت غیرقانونی: حتی اگر بازداشت قبلی به صورت غیرقانونی انجام شده باشد، باز هم این مدت باید از مدت حبس کسر شود.

- احتساب ایام تحت نظر: اگر متهم قبل از صدور حکم، در بازداشتگاه یا تحت نظر پلیس بوده، این مدت نیز باید محاسبه شود.

 اقدامات پس از ارسال نامه به زندان

پس از ارسال نامه به زندان، زندان نامه‌ای به اجرای احکام ارسال می‌کند که شامل تاریخ شروع و پایان محکومیت است. قاضی اجرا باید این تاریخ‌ها را بررسی کند و در صورت صحت، تأیید کند. اگر محاسبات زندان صحیح نباشد، قاضی اجرا باید تاریخ دقیق آزادی محکوم را مشخص کند.

- زمان احتیاطی: قاضی اجرا باید اطمینان حاصل کند که محکوم بیشتر از مدت مقرر در زندان نماند. برای این منظور، پرونده باید حداقل ۱۰ روز قبل از اتمام مدت حبس بررسی شود تا از توقیف غیرقانونی جلوگیری شود.

 آزادی مشروط

محکوم می‌تواند پس از تحمل بخشی از مجازات خود (معمولاً نصف یا یک سوم مدت حبس)، درخواست آزادی مشروط  دهد. قاضی اجرا موظف است شرایط محکوم را بررسی کند و در صورت احراز شرایط، پیشنهاد آزادی مشروط را به دادگاه ارائه دهد.

- شرایط آزادی مشروط: محکوم باید نشان دهد که در طول مدت حبس، رفتار خوبی داشته و احتمال بازگشت به جرم کم است.

- نقش قاضی اجرا: قاضی اجرا باید بررسی کند که آیا محکوم نصف یا یک سوم مجازات خود را تحمل کرده است یا خیر. اگر شرایط محقق نشده باشد، پرونده در وقت احتیاطی باقی می‌ماند.

 تأثیر عفو در محاسبه مجازات

در مواردی که بخشی از مجازات محکوم مورد  عفو  قرار می‌گیرد، دو دیدگاه وجود دارد:

- دیدگاه اول: عفو باعث کاهش مجازات قضایی می‌شود. به عنوان مثال، اگر محکوم به ۱۵ سال حبس محکوم شده و نصف آن عفو شود، مجازات قضایی به ۷٫۵ سال کاهش می‌یابد.

- دیدگاه دوم: عفو فقط میزان مجازات اجرا شده را کاهش می‌دهد، اما مجازات قضایی بدون تغییر باقی می‌ماند. در این حالت، محکوم باید نصف مجازات اصلی را تحمل کند، حتی اگر بخشی از آن عفو شده باشد.

 محاسبه مواعد قضایی در صورت تخفیف مجازات

اگر مجازات محکوم بر اساس مواد ۴۴۲ یا ۴۸۳ قانون آیین دادرسی کیفری تخفیف  یابد، در محاسبه مواعد آزادی مشروط، مجازات تخفیف‌یافته ملاک قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، محکوم باید نصف یا یک سوم مجازات تخفیف‌یافته را تحمل کند تا واجد شرایط آزادی مشروط شود.

 اقدامات پس از درخواست آزادی مشروط

پس از درخواست آزادی مشروط، رئیس زندان موضوع را در شورای طبقه‌بندی زندان مطرح می‌کند. این شورا شامل مسئولان زندان، مددکاران، روانشناسان و قاضی ناظر زندان است. پس از بررسی، نظر شورا به قاضی اجرا ارسال می‌شود و قاضی اجرا باید تصمیم نهایی را بگیرد.

 نکات مهم

- زندان‌های بسته و نیمه‌باز: زندانیان در زندان‌های بسته باید تمام مدت را در زندان بگذرانند، اما در زندان‌های نیمه‌باز، زندانیان می‌توانند روزها در بیرون از زندان باشند و شب‌ها به زندان بازگردند.

- نقش قاضی ناظر زندان: در برخی حوزه‌های قضایی، قاضی ناظر زندان نیز در تصمیم‌گیری‌ها نقش دارد، اما در عمل، این نقش معمولاً توسط قاضی اجرا انجام می‌شود.

 آزادی مشروط

آزادی مشروط به این معناست که محکوم پس از تحمل بخشی از مجازات خود، می‌تواند تحت شرایط خاصی از زندان آزاد شود. این آزادی موقت است و محکوم باید در مدت تعیین شده رفتار مناسبی داشته باشد تا مجدداً به زندان بازگردانده نشود.

 شرایط آزادی مشروط:

- تحمل بخشی از مجازات: محکوم باید حداقل نصف یا یک سوم مجازات خود را تحمل کرده باشد. این میزان بستگی به نوع جرم و مدت مجازات دارد.

- رفتار مناسب: محکوم باید در طول مدت حبس رفتار خوبی از خود نشان داده باشد و احتمال بازگشت به جرم در او کم باشد.

- پرداخت ضرر و زیان: اگر محکوم به پرداخت ضرر و زیان محکوم شده باشد، باید این پرداخت را انجام داده یا توافقی با شاکی خصوصی داشته باشد.

 مدت آزادی مشروط:

- مدت آزادی مشروط معمولاً بین  ۱ تا ۵ سال  است. اگر باقیمانده مجازات کمتر از این مدت باشد، مدت آزادی مشروط محدود به باقیمانده مجازات خواهد بود.

- اگر محکوم به  ۱۴ سال حبس  محکوم شده باشد و پس از تحمل ۷ سال درخواست آزادی مشروط دهد، مدت آزادی مشروط می‌تواند تا ۵ سال باشد.

 صدور حکم آزادی مشروط:

- صدور حکم آزادی مشروط  اختیاری  است و دادگاه ملزم به صدور آن نیست. حتی اگر شرایط محکوم برای آزادی مشروط محرز باشد، دادگاه می‌تواند از صدور حکم خودداری کند.

 مرخصی زندانیان

مرخصی زندانیان به این معناست که محکوم می‌تواند برای مدت کوتاهی از زندان خارج شود. این مرخصی معمولاً برای موارد خاص مانند بیماری، فوت بستگان یا ازدواج فرزندان اعطا می‌شود.

 شرایط اعطای مرخصی:

- تحمل بخشی از مجازات: زندانی باید حداقل یک سوم مجازات خود را تحمل کرده باشد تا واجد شرایط دریافت مرخصی شود.

- تأمین مناسب: زندانی باید تأمین مناسب (مانند وثیقه یا کفیل) ارائه دهد تا بتواند از مرخصی استفاده کند.

- مدت مرخصی: معمولاً زندانی می‌تواند هر چهار ماه یک بار حداکثر ۵ روز مرخصی دریافت کند. اگر زندانی شرایط تعلیق را داشته باشد، می‌تواند ماهانه ۳ روز مرخصی دریافت کند.

 مرخصی در موارد خاص:

- در مواردی مانند  بیماری حاد ،  فوت بستگان  یا  ازدواج فرزندان ، زندانی می‌تواند تا ۵ روز مرخصی دریافت کند. این مرخصی باید توسط دادستان تأیید شود.

 تأمین برای مرخصی:

- زندانی باید تأمین مناسب (مانند وثیقه یا کفیل) ارائه دهد تا بتواند از مرخصی استفاده کند. اگر زندانی در زمان مرخصی بازنگردد، وثیقه یا وجه الکفاله ضبط می‌شود.

  بیماری محکومین

اگر محکوم قبل از معرفی به زندان بیمار باشد و نیاز به درمان در خارج از زندان داشته باشد، قاضی اجرا می‌تواند اجرای مجازات را به تعویق بیندازد.

 شرایط تعویق اجرای مجازات:

- گواهی پزشکی قانونی: پزشکی قانونی باید تأیید کند که محکوم بیمار است و نیاز به درمان خارج از زندان دارد.

- اخذ تأمین مناسب: قاضی اجرا باید تأمین مناسب (مانند وثیقه یا کفیل) اخذ کند تا محکوم بتواند برای درمان از زندان خارج شود.

- مدت تعویق: مدت تعویق اجرای مجازات بستگی به مدت زمان درمان دارد و باید توسط پزشکی قانونی تعیین شود.

 نکات مهم

- احتساب ایام بازداشت قبلی: ایام بازداشت قبلی باید از مدت حبس کسر شود، حتی اگر این بازداشت کمتر از ۲۴ ساعت باشد.

- تأثیر عفو در محاسبه مجازات: عفو می‌تواند بر محاسبه مدت مجازات تأثیر بگذارد. اگر بخشی از مجازات عفو شود، مدت مجازات کاهش می‌یابد.

- مرخصی برای بازداشت شدگان: بازداشت شدگان (متهمین) فقط در موارد خاص مانند بیماری حاد می‌توانند مرخصی دریافت کنند و این مرخصی معمولاً تحت الحفظ مأمورین است.

 نمونه فرم‌ها

- فرم درخواست آزادی مشروط: شامل بررسی شرایط محکوم و ارسال پرونده به دادگاه برای تصمیم‌گیری نهایی.

- فرم تعویق اجرای مجازات به دلیل بیماری: شامل نظر پزشکی قانونی و اخذ تأمین مناسب برای آزادی موقت محکوم.

تبدیل مجازات

   - در مواردی که مجازات تعزیری (مانند حبس یا شلاق) به دلیل بیماری محکوم‌علیه قابل اجرا نباشد، قاضی می‌تواند مجازات را به نوع دیگری تبدیل کند. این تبدیل باید با توجه به نوع بیماری و شرایط محکوم‌علیه انجام شود و مجازات جدید نباید شدیدتر از مجازات اولیه باشد.

   - مثال: اگر اجرای شلاق باعث تشدید بیماری محکوم‌علیه شود، نمی‌توان آن را به حبس تبدیل کرد، زیرا این عمل با فلسفه قانون که به عنوان یک نهاد ارفاقی در نظر گرفته شده است، سازگار نیست.

 جنون محکوم‌علیه

   - اگر محکوم‌علیه دچار جنون شود، اجرای مجازات متوقف می‌شود. در صورت امکان، به وی مرخصی برای درمان اعطا می‌شود و اگر اعطای مرخصی ممکن نباشد، محکوم‌علیه در یک بیمارستان روانی بستری می‌شود.

   - در مورد مجازات‌های حدی (مانند قصاص)، اگر محکوم‌علیه پس از صدور حکم قطعی دچار جنون شود، اجرای حکم به تعویق می‌افتد تا زمانی که وضعیت وی بهبود یابد.

 احضار زندانی

   - در مواردی که زندانی باید در جلسات دادگاه حاضر شود، احضاریه به زندان ارسال می‌شود و زندانی تحت الحفظ به دادگاه اعزام می‌گردد.

   - اگر زندانی خواهان یا خوانده در پرونده‌های حقوقی باشد، احضاریه به زندان ارسال می‌شود و در صورت تمایل زندانی به حضور در جلسه، وی تحت الحفظ به دادگاه اعزام می‌شود.

 حبس ابد برای اکراه‌کننده در قتل

   - اجرای حکم حبس ابد برای اکراه‌کننده در قتل نیاز به درخواست اولیای دم (ورثه مقتول) دارد. اگر اولیای دم از مجازات گذشت کنند، اجرای حکم متوقف می‌شود.

   - در مواردی که اکراه‌کننده غیرمسلمان باشد و پس از صدور حکم مسلمان شود، شرط تساوی در دین (که برای قصاص لازم است) وجود ندارد و اجرای حکم حبس ابد متوقف می‌شود.

 جزای نقدی

   - جزای نقدی می‌تواند جایگزین حبس باشد یا به صورت مستقل حکم شود. در صورت عدم پرداخت جزای نقدی، اقداماتی مانند توقیف اموال یا تبدیل جزای نقدی به حبس انجام می‌شود.

   - اگر محکوم‌علیه توانایی پرداخت جزای نقدی را نداشته باشد، می‌تواند تقاضای تقسیط یا مهلت پرداخت کند. در صورت عدم توانایی پرداخت، جزای نقدی به خدمات عمومی یا حبس تبدیل می‌شود.

 اجرای جزای نقدی

   - در صورت پرداخت جزای نقدی توسط محکوم‌علیه، پرونده مختومه می‌شود. در صورت عدم پرداخت، اقدامات قانونی برای وصول جزای نقدی انجام می‌شود، از جمله توقیف اموال و فروش آن‌ها.

   - اگر محکوم‌علیه توانایی پرداخت نداشته باشد، جزای نقدی به خدمات عمومی یا حبس تبدیل می‌شود، اما مدت حبس نباید از مجازات اصلی بیشتر باشد.

نحوه اجرای مجازات جزای نقدی؛

حالت اول: محکوم‌علیه در بازداشت است و جزای نقدی پرداخت نشده است.

در این حالت، پرونده به اجرای احکام ارسال شده و محکوم‌علیه در بازداشت به سر می‌برد. قاضی دادگاه موظف است به دفتر دستور دهد که به زندان اعلام کند محکوم‌علیه به پرداخت جزای نقدی محکوم شده است. با احتساب ایام بازداشت قبلی و با رعایت مقررات مربوط به جزای نقدی، اگر محکوم‌علیه به علت دیگری بازداشت نباشد، آزاد می‌شود. زندان می‌تواند با احتساب ایام بازداشت قبلی، در ازای هر روز ۴۰۰ هزار ریال، مجازات وی را محاسبه و او را آزاد کند.

نکته مهم: اگر محکوم‌علیه هنوز در حال تحمل حبس بدل از جزای نقدی باشد، ممکن است سوالاتی درباره نحوه محاسبه تخفیف‌ها و میزان جزای نقدی قابل پرداخت مطرح شود. مثلاً، اگر محکوم‌علیه به ۲۰ میلیون ریال جزای نقدی محکوم شده و ۵ روز بازداشت قبلی داشته باشد، آیا تخفیف ۲۰ درصدی از ۲۰ میلیون ریال محاسبه می‌شود یا از مبلغ باقی‌مانده پس از کسر ایام بازداشت؟

حالت دوم: محکوم‌علیه در بازداشت است و حاضر به پرداخت جزای نقدی نیست.

در این حالت، محکوم‌علیه پس از دریافت احضاریه، اعلام می‌کند که قادر به پرداخت جزای نقدی نیست و ممکن است مالی را معرفی کند. قاضی اجرا باید بلافاصله نسبت به توقیف مال اقدام کند، حتی اگر مال معرفی‌شده جزء مستثنیات دین باشد. اگر مال توقیف‌شده بتواند جزای نقدی را پوشش دهد، محکوم‌علیه آزاد می‌شود.

نکته مهم: اگر محکوم‌علیه مالی معرفی کند که به فروش نرود، قاضی اجرا باید به او اخطاریه دهد که ظرف مدت معینی نسبت به پرداخت جزای نقدی اقدام کند.

حالت سوم: محکوم‌علیه در زندان است و حاضر به پرداخت جزای نقدی نیست.

در این حالت، محکوم‌علیه در زندان به سر می‌برد و حاضر به پرداخت جزای نقدی نیست. قاضی اجرا باید اموال محکوم‌علیه را توقیف کند. اگر مالی برای پرداخت جزای نقدی وجود داشته باشد، محکوم‌علیه آزاد می‌شود. اگر مالی وجود نداشته باشد، جزای نقدی به حبس تبدیل می‌شود.

نکته مهم: در این حالت، اگر موضوع مشمول بند الف ماده ۵۲۹ ق.آ.د.ک باشد (جزای نقدی تا ۱۵ میلیون ریال)، باید از خدمات عمومی رایگان برای تبدیل جزای نقدی استفاده شود.

حالت چهارم: محکوم‌علیه آزاد است و جزای نقدی پرداخت نشده است.

در این حالت، محکوم‌علیه آزاد است و جزای نقدی پرداخت نشده است. دو فرض وجود دارد:

1. فرض اول: محکوم‌علیه قبلاً ایام بازداشت داشته و با معرفی کفیل یا وثیقه آزاد شده است. در این صورت، اگر ایام بازداشت قبلی تکافوی اجرای حکم را بکند، نیازی به ارسال اخطاریه یا احضار متهم نیست.

2. فرض دوم: محکوم‌علیه ایام بازداشت قبلی نداشته است. در این صورت، قاضی اجرا باید به محکوم‌علیه اخطار دهد که نسبت به پرداخت جزای نقدی اقدام کند. اگر محکوم‌علیه ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ برای پرداخت حاضر شود، قاضی اجرا می‌تواند او را از پرداخت ۲۰ درصد جزای نقدی معاف کند.

نکات کلیدی:

1. تخفیف ۲۰ درصدی: اگر محکوم‌علیه ظرف ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ برای پرداخت حاضر شود، قاضی اجرا می‌تواند او را از پرداخت ۲۰ درصد جزای نقدی معاف کند. این تخفیف می‌تواند بر اساس مبلغ جزای نقدی موضوع دادنامه یا مبلغ قابل پرداخت پس از کسر ایام بازداشت محاسبه شود.

2. تبدیل جزای نقدی به حبس یا خدمات عمومی: اگر محکوم‌علیه قادر به پرداخت جزای نقدی نباشد، قاضی اجرا می‌تواند مجازات را به حبس یا خدمات عمومی رایگان تبدیل کند. این تبدیل با توجه به میزان جزای نقدی و شرایط محکوم‌علیه انجام می‌شود.

3. توقیف اموال: اگر محکوم‌علیه مالی برای پرداخت جزای نقدی معرفی کند، قاضی اجرا می‌تواند آن مال را توقیف و فروخته و جزای نقدی را از محل آن وصول کند. اگر مالی وجود نداشته باشد، قاضی اجرا می‌تواند اموال محکوم‌علیه را شناسایی و توقیف کند.

4. تقاضای مهلت برای پرداخت: اگر محکوم‌علیه تقاضای مهلت برای پرداخت جزای نقدی کند، قاضی اجرا می‌تواند با توجه به شرایط، به او مهلت دهد. این مهلت می‌تواند شامل پرداخت بخشی از مبلغ در حال حاضر و بخشی در آینده باشد.

5. توقیف یارانه: در مواردی که محکوم‌علیه قادر به پرداخت جزای نقدی نباشد، قاضی اجرا می‌تواند یارانه نقدی او را توقیف کند. این یارانه شامل یارانه خود محکوم‌علیه و سایر اعضای خانواده است.

 تقسیط جزای نقدی:

تقسیط جزای نقدی به این معناست که محکوم‌علیه به جای پرداخت یک‌جای مبلغ جزای نقدی، آن را به صورت اقساطی پرداخت کند. این موضوع در مواردی مطرح می‌شود که محکوم‌علیه توانایی مالی برای پرداخت یک‌جای مبلغ را ندارد.

تفاوت بین تاجر و غیرتاجر:

• تاجران: اشخاص تاجر (اعم از حقیقی یا حقوقی) نمی‌توانند تقاضای تقسیط جزای نقدی کنند. در صورت عدم توانایی پرداخت، باید دادخواست ورشکستگی تقدیم کنند. اگر تقاضای تقسیط کنند، درخواست آن‌ها بایگانی می‌شود.

• غیرتاجران: اشخاص غیرتاجر (حقیقی یا حقوقی) می‌توانند تقاضای تقسیط کنند. در این مورد، نیاز به تقدیم دادخواست نیست و صرف درخواست کتبی کافی است. البته برخی نظرات حقوقی معتقدند که تقسیط نیاز به دادخواست دارد، زیرا فرع بر اثبات اعسار (عدم توانایی مالی) است.

صدور حکم تقسیط:

• تقسیط جزای نقدی باید به صورت حکم قضایی صادر شود و این حکم قابل اعتراض است. برخی محاکم ممکن است به صورت اداری و بدون صدور حکم، تقسیط را اجرا کنند، اما این رویه از نظر قانونی قابل دفاع نیست.

• پس از صدور حکم تقسیط، اگر محکوم‌علیه اقساط را پرداخت نکند، حکم تقسیط لغو می‌شود و مرجع لغو، دادگاه صادرکننده حکم است.

مرجع تقسیط:

• دادگاه نخستین (دادگاه صادرکننده حکم) مرجع تصمیم‌گیری در مورد تقسیط است. دادگاه می‌تواند با توجه به شرایط محکوم‌علیه، تقسیط را تصویب یا رد کند.

اجرای جزای نقدی از طریق حبس:

در مواردی که محکوم‌علیه قادر به پرداخت جزای نقدی نباشد، می‌توان جزای نقدی را به حبس تبدیل کرد. این تبدیل نیاز به حکم دادگاه دارد و قاضی اجرا نمی‌تواند به تنهایی این تصمیم را بگیرد.

تبدیل جزای نقدی به حبس:

• فرآیند تبدیل: محکوم‌علیه باید تقاضای تبدیل جزای نقدی به حبس را به قاضی اجرا ارائه کند. قاضی اجرا پس از بررسی، پرونده را به دادگاه ارسال می‌کند و دادگاه در مورد تبدیل تصمیم می‌گیرد.

• مدت حبس: مدت حبس بدل از جزای نقدی بر اساس میزان جزای نقدی و نرخ تبدیل تعیین می‌شود. هر روز حبس معادل ۴۰۰ هزار ریال (بر اساس قانون مجازات اسلامی) محاسبه می‌شود.

حداکثر مدت حبس:

• مدت حبس بدل از جزای نقدی نباید از سه سال یا حداکثر مدت مجازات مقرر برای آن جرم تجاوز کند. به عنوان مثال، اگر حداکثر مجازات یک جرم ۲ سال باشد، مدت حبس بدل از جزای نقدی نیز نمی‌تواند بیش از ۲ سال باشد.

• استثناها: در برخی جرایم مانند قاچاق کالا و مواد مخدر، مدت حبس بدل از جزای نقدی می‌تواند تا ۱۵ سال (برای قاچاق کالا) یا ۱۰ سال (برای مواد مخدر) افزایش یابد.

مختومه شدن پرونده:

• پس از تبدیل جزای نقدی به حبس و تحمل مدت حبس، پرونده مختومه می‌شود. با این حال، اگر بعداً اموالی از محکوم‌علیه شناسایی شود، باقی جزای نقدی قابل وصول است.

 اجرای مجازات شلاق:

مجازات شلاق یکی از مجازات‌های بدنی است که در قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی شده است. نحوه اجرای این مجازات به دقت در سند توضیح داده شده است.

اجرای شلاق در زندان یا خارج از آن:

• محکوم‌علیه زندانی: اگر محکوم‌علیه در زندان باشد، شلاق می‌تواند در زندان یا محل دیگری اجرا شود. در برخی موارد، محکوم‌علیه از زندان به محل اجرای شلاق منتقل می‌شود.

• محکوم‌علیه آزاد: اگر محکوم‌علیه آزاد باشد، به مرجع انتظامی معرفی می‌شود و شلاق در آنجا اجرا می‌شود.

احتساب ایام بازداشت قبلی:

• در شلاق تعزیری، ایام بازداشت قبلی محاسبه می‌شود و به ازای هر روز بازداشت، سه ضربه شلاق کسر می‌شود.

• در شلاق حدی، ایام بازداشت تأثیری در تعداد ضربات شلاق ندارد.

جنس شلاق:

• شلاق باید با نوار چرمی به طول یک متر و قطر تقریبی ۱.۵ سانتی‌متر اجرا شود. فقها نظرات مختلفی درباره جنس و نحوه اجرای شلاق دارند. برخی معتقدند که شلاق باید با چرم معمولی و بدون ایجاد درد بیش از حد اجرا شود.

نحوه اجرای شلاق:

• شدت و ضعف: شدت شلاق در جرایم مختلف متفاوت است. به عنوان مثال، شلاق زنا و تفخیذ شدیدتر از شلاق قذف و قوادی است.

• اجرای شلاق در مرجع انتظامی: معمولاً شلاق در مرجع انتظامی اجرا می‌شود، مگر اینکه ضربات بسیار کم باشد که ممکن است قاضی اجرا شخصاً اقدام کند.

نکات کلی:

• تضمین مناسب: در مواردی که محکوم‌علیه تقاضای تقسیط می‌کند، ممکن است نیاز به اخذ تضمین (مانند وثیقه یا کفالت) باشد تا از پرداخت اقساط اطمینان حاصل شود.

• ثبت سابقه اجرای شلاق: قبل از اجرای شلاق، آثار انگشتان محکوم‌علیه ثبت می‌شود تا از اجرای صحیح مجازات اطمینان حاصل شود.

• نظارت بر اجرای حکم: در اجرای شلاق، حضور قاضی اجرا یا نماینده وی برای نظارت بر اجرای صحیح حکم ضروری است.

 اجرای مجازات شلاق:

مجازات شلاق یکی از مجازات‌های حدی و تعزیری در قوانین ایران است که نحوه اجرای آن باید با دقت و رعایت اصول خاصی انجام شود. برخی از نکات مهم در این زمینه عبارتند از:

• وضعیت محکوم:

• محکوم باید لباس متعارف بپوشد و نقاط حساس بدن مانند سر، صورت، گردن و عورت در معرض ضربات شلاق قرار نگیرند.

• در مجازات‌های حدی (مانند زنا و قوادی)، محکوم باید ایستاده باشد و ضربات به‌صورت یکنواخت و غیرمتمرکز به پشت او زده شود.

• در مجازات‌های تعزیری، محکوم می‌تواند خوابیده یا نشسته باشد و ضربات به پشت او وارد شود.

• شدت ضربات:

• ضربات شلاق باید با شدت متوسط زده شود تا باعث آسیب‌های جدی یا خطر جانی برای محکوم نشود.

• اگر محکوم در حین اجرای حکم بیهوش شود، اجرای مجازات متوقف می‌شود و تا بهبودی او به تعویق می‌افتد.

• محل اجرای حکم:

• شلاق باید در محیطی با دمای معتدل اجرا شود. در مناطق سردسیر، اجرای حکم در ساعات گرم روز و در مناطق گرمسیر در ساعات خنک روز انجام می‌شود.

• اگر حکم در مکان عمومی اجرا شود، حضور مردان مانع اجرای حکم نیست، اما شلاق زن باید توسط مأمور زن و بدون حضور مردان اجرا شود.

• ممنوعیت استفاده از مواد بی‌حس‌کننده:

• استفاده از داروهای بی‌حسی یا مواد روان‌گردان قبل و در حین اجرای حکم شلاق ممنوع است، زیرا هدف از مجازات، ایجاد درد و عبرت برای محکوم است.

 قصاص نفس:

قصاص نفس به معنای اجرای مجازات اعدام برای قاتل است که با درخواست اولیای دم (بستگان مقتول) انجام می‌شود. مراحل اجرای قصاص نفس به شرح زیر است:

• دعوت از اولیای دم:

• پس از صدور حکم قصاص، قاضی اجرای احکام باید اولیای دم را دعوت کند تا در مورد اجرای قصاص، مصالحه یا دریافت دیه تصمیم بگیرند.

• اگر اولیای دم حاضر نشوند، محکوم می‌تواند با تودیع وثیقه آزاد شود، مگر اینکه خودش درخواست ادامه حبس را داشته باشد.

• وضعیت اولیای دم صغیر یا مجنون:

• اگر اولیای دم صغیر (کم‌سنی) یا مجنون باشند، باید تا زمان بلوغ یا افاقه آن‌ها صبر کرد. در این مدت، محکوم می‌تواند با تودیع وثیقه آزاد شود.

• اگر محکوم به ادامه حبس اعتراض داشته باشد، قاضی باید مدت مناسبی را برای تصمیم‌گیری اولیای دم تعیین کند.

• نقش قیم و وصی:

• اگر اولیای دم صغیر یا مجنون باشند، قیم یا وصی می‌تواند با اجازه دادگاه در مورد قصاص یا مصالحه تصمیم بگیرد.

• قیم نمی‌تواند بدون اجازه دادستان در مورد قصاص تصمیم بگیرد، مگر اینکه مصلحت صغیر یا مجنون در اجرای قصاص باشد.

 تبدیل مجازات در موارد خاص:

در مواردی که اجرای مجازات شلاق یا قصاص به دلیل وضعیت جسمی یا روانی محکوم ممکن نباشد، قاضی می‌تواند مجازات را به شکل مناسب‌تری تبدیل کند. برای مثال:

• اگر محکوم به بیماری‌های جدی مبتلا باشد و اجرای شلاق باعث تشدید بیماری شود، ممکن است مجازات به حبس یا جریمه نقدی تبدیل شود.

• در مورد قصاص، اگر اولیای دم از حق قصاص گذشت کنند، محکوم می‌تواند با پرداخت دیه آزاد شود.

 نحوه اجرای سایر مجازات‌ها:

• حبس:

• در مواردی که اجرای قصاص ممکن نباشد (مانند عدم حضور اولیای دم)، محکوم می‌تواند به حبس از سه تا ده سال محکوم شود.

• اگر محکوم وثیقه مناسب تودیع کند، می‌تواند تا زمان تصمیم نهایی اولیای دم آزاد شود.

• تعزیرات:

• در مواردی که مجازات تعزیری (مانند شلاق تعزیری) اجرا می‌شود، قاضی باید به وضعیت محکوم و شرایط اجرای حکم توجه کند.

 نکات کلی:

• رعایت حقوق محکوم:

• در تمام مراحل اجرای احکام کیفری، حقوق محکوم باید رعایت شود. برای مثال، در اجرای شلاق، ضربات نباید به حدی شدید باشد که باعث نقص عضو یا خطر جانی شود.

• در صورت شک در تعداد ضربات شلاق، به نفع محکوم عمل می‌شود (مثلاً اگر شک باشد که ۷۰ یا ۸۰ ضربه زده شده، ۸۰ ضربه در نظر گرفته می‌شود).

• نقش قاضی اجرای احکام:

• قاضی اجرای احکام مسئولیت دارد که تمام مراحل اجرای حکم را با دقت و مطابق قانون پیگیری کند. او باید اطمینان حاصل کند که حقوق محکوم و اولیای دم به درستی رعایت می‌شود.

 قصاص و شرایط اجرای آن

قصاص به معنای مجازات مرتکب قتل عمدی به همان شکلی است که جرم انجام شده است. برای اجرای قصاص، شرایط خاصی باید رعایت شود:

• درخواست اولیای دم: اولیای دم (بازماندگان مقتول) باید تقاضای قصاص کنند.

• پرداخت فاضل دیه: در برخی موارد، مانند قتل مرد توسط زن، قصاص تنها در صورتی اجرا می‌شود که اولیای دم مابه‌التفاوت دیه (فاضل دیه) را پرداخت کنند.

• تأیید مقامات قضایی: قاضی اجرا باید مطمئن شود که تمامی شرایط قانونی برای اجرای قصاص فراهم است و پرونده را به مقامات بالاتر (مانند رئیس قوه قضاییه) برای اخذ مجوز ارسال کند.

 گذشت اولیای دم

اولیای دم می‌توانند از حق قصاص خود گذشت کنند. این گذشت می‌تواند به صورت‌های مختلفی باشد:

• گذشت کامل: اولیای دم به طور کامل از حق قصاص خود صرف‌نظر می‌کنند و مرتکب آزاد می‌شود.

• گذشت موقت: اولیای دم ممکن است برای مدت معینی از اجرای قصاص صرف‌نظر کنند.

• گذشت مشروط: اولیای دم ممکن است گذشت خود را مشروط به پرداخت دیه یا انجام شرایط خاصی کنند.

در صورت گذشت، قاضی باید بررسی کند که آیا این گذشت به صورت قانونی و بدون اجبار انجام شده است یا خیر.

 مصالحه و توافق

در برخی موارد، اولیای دم و مرتکب ممکن است به توافق برسند و به جای قصاص، دیه یا وجه المصالحه پرداخت شود. این توافق باید به صورت قانونی ثبت شود و قاضی باید از اجرای آن اطمینان حاصل کند. اگر مرتکب از پرداخت دیه یا وجه المصالحه خودداری کند، حق قصاص برای اولیای دم محفوظ می‌ماند.

 تعزیرات

در مواردی که قصاص اجرا نمی‌شود (مثلاً به دلیل گذشت اولیای دم)، ممکن است مرتکب به تعزیرات محکوم شود. تعزیرات مجازاتی هستند که در قانون مجازات اسلامی برای جرائم مختلف پیش‌بینی شده‌اند. قاضی باید بررسی کند که آیا شرایط برای اعمال تعزیرات فراهم است یا خیر.

 فرآیند استیذان قصاص

در مواردی که قصاص درخواست می‌شود، قاضی اجرا باید فرم استیذان را تکمیل و به مقامات بالاتر (مانند رئیس قوه قضاییه) ارسال کند. این فرم شامل اطلاعاتی مانند مشخصات پرونده، مشخصات قاتل و مقتول، نحوه ثبوت قتل، و درخواست کتبی اولیای دم برای اجرای قصاص است. پس از بررسی پرونده، اگر رأی صحیح تشخیص داده شود، مجوز اجرای قصاص صادر می‌شود.

 تأخیر در اجرای قصاص

در برخی موارد، اجرای قصاص ممکن است به دلیل عدم حضور اولیای دم یا سایر شرایط به تأخیر بیفتد. در این صورت، قاضی باید بررسی کند که آیا این تأخیر موجه است یا خیر. اگر اولیای دم بدون عذر موجه در جلسه اجرای قصاص حاضر نشوند، ممکن است اجرای قصاص به تأخیر بیفتد یا حتی لغو شود.

 اجرای قصاص در ملأ عام

در مواردی که قصاص در ملأ عام اجرا می‌شود، قاضی باید مطمئن شود که تمامی شرایط قانونی رعایت شده و اولیای دم در جریان اجرای حکم قرار گرفته‌اند. عدم حضور اولیای دم در محل اجرای قصاص ممکن است به معنای گذشت آن‌ها تلقی شود.

 نکات مهم دیگر

• زمان اجرای قصاص: معمولاً قصاص در طلوع آفتاب اجرا می‌شود، مگر اینکه دادگاه زمان خاصی را تعیین کرده باشد.

• اجرای قصاص در مناسبت‌های خاص: اجرای قصاص در مناسبت‌های مذهبی یا ملی ممکن است از نظر افکار عمومی مذموم تلقی شود، بنابراین بهتر است در تعیین تاریخ اجرای قصاص به این نکته توجه شود.

• پرداخت دیه به صغار و مجانین: در مواردی که برخی از اولیای دم صغیر یا مجنون هستند، قاضی باید مطمئن شود که حقوق آن‌ها رعایت شده و سهم دیه آن‌ها پرداخت شده است.

 اقدامات پس از تعیین تاریخ اجرای قصاص

پس از تعیین تاریخ اجرای قصاص، قاضی اجرا باید نامه‌ای به فرمانداری انتظامی ارسال کند و از آن‌ها درخواست کند تا شرایط لازم برای اجرای قصاص را فراهم کنند. همچنین، اولیای دم باید به موقع در محل اجرای قصاص حاضر شوند.

اقدامات پس از تعیین تاریخ اجرای قصاص

پس از اینکه حکم قصاص توسط دادگاه صادر و تأیید نهایی شد، قاضی اجرا نامه‌ای به فرمانده انتظامی ارسال می‌کند تا در تاریخ مشخص شده برای اجرای حکم حاضر شوند. این نامه به افراد و نهادهای مختلفی نیز ارسال می‌شود، از جمله:

• قاضی صادرکننده رأی: برای اطلاع از اجرای حکم.

• رئیس زندان: برای آماده‌سازی محل اجرای حکم و حفظ نظم.

• پزشکی قانونی: برای معاینه محکوم علیه قبل و بعد از اجرای حکم.

• روحانیون: برای انجام تشریفات مذهبی.

• اولیای دم (خانواده مقتول): برای حضور در محل اجرای حکم.

• وکیل محکوم علیه: اگرچه عدم حضور وکیل مانع اجرای حکم نیست.

اقدامات شب قبل از اجرای حکم

در شب قبل از اجرای حکم، محکوم علیه به سلول انفرادی منتقل می‌شود. در صورت تقاضای ملاقات با خانواده یا نزدیکان، این ملاقات با نظارت رئیس زندان انجام می‌شود. همچنین، روحانی یا فرد بصیر به محکوم علیه تذکرات مذهبی مانند توبه، وصیت و غسل میت را یادآوری می‌کند. محکوم علیه می‌تواند از آب سدر و کافور برای غسل استفاده کند و خود را برای مرگ آماده کند.

اقدامات روز اجرای حکم

در روز اجرای حکم، مراحل زیر انجام می‌شود:

• ملاقات: اگر محکوم علیه تقاضای ملاقات داشته باشد و این ملاقات باعث تأخیر در اجرای حکم نشود، قاضی اجرا دستور ملاقات را صادر می‌کند.

• معاینه پزشکی: پزشکی قانونی محکوم علیه را معاینه می‌کند تا از سلامت جسمانی وی اطمینان حاصل شود. اگر محکوم علیه دچار شوک یا بیماری باشد، این موضوع مانع اجرای حکم نیست مگر اینکه بیماری به حدی باشد که اجرای حکم را غیرممکن کند.

• اجرای حکم: اجرای حکم معمولاً به صورت حلق‌آویز انجام می‌شود. قاضی اجرا بر روند اجرای حکم نظارت می‌کند و منشی دادگاه حکم را قرائت می‌کند. اجرای حکم باید در کمال آرامش و بدون اعمال خشونت انجام شود.

اقدامات پس از اجرای قصاص

پس از اجرای حکم، مراحل زیر انجام می‌شود:

• تأیید مرگ: جسد محکوم علیه توسط پزشکی قانونی معاینه می‌شود تا از مرگ وی اطمینان حاصل شود.

• تحویل جسد: جسد به پزشکی قانونی تحویل داده می‌شود و در صورت تقاضای اولیای دم، جسد به آن‌ها تحویل می‌شود. اگر اولیای دم حاضر نباشند، جسد توسط شهرداری دفن می‌شود.

• اختتام پرونده: پس از اجرای حکم، پرونده مختومه می‌شود و از آمار کسر می‌گردد.

فراری دادن محکوم به قصاص

اگر شخصی اقدام به فراری دادن محکوم به قصاص کند، پس از تشکیل پرونده و صدور کیفرخواست، دادگاه صالح (معمولاً دادگاه کیفری دو) حکم به مجازات تعزیری برای فراری‌دهنده صادر می‌کند. اگر محکوم به قصاص فوت کند یا دسترسی به وی ممکن نباشد، فراری‌دهنده به صورت تضامنی مسئول پرداخت دیه خواهد بود.

اجرای حکم قصاص نفس از طریق اهدای عضو

این روش به عنوان یکی از روش‌های اجرای مجازات قصاص مطرح شده است. در این روش، اعضای بدن محکوم علیه پس از اجرای حکم به بیماران نیازمند اهدا می‌شود. این روش از نظر شرعی و قانونی مورد تأیید است و مزایای اجتماعی زیادی دارد، از جمله:

• نجات جان بیماران نیازمند به عضو.

• کاهش آثار اقتصادی منفی ناشی از اجرای حکم برای خانواده محکوم علیه.

تعیین فاضل دیه

در مواردی که قاتل و مقتول از نظر جنسیت یا دین متفاوت باشند، ممکن است نیاز به پرداخت فاضل دیه باشد. فاضل دیه به عنوان تفاوت دیه قاتل و مقتول محاسبه می‌شود. برای مثال:

• اگر قاتل مرد غیرمسلمان و مقتول زن مسلمان باشد، قصاص بدون پرداخت فاضل دیه انجام می‌شود.

• اگر قاتل مرد مسلمان و مقتول زن مسلمان باشد، قصاص پس از پرداخت نصف دیه کامل به قاتل انجام می‌شود.

موارد خاص در اجرای قصاص

• تعدد قاتلان و مقتولان: اگر چند نفر در قتل مشارکت داشته باشند، اولیای دم می‌توانند یکی یا چند نفر از قاتلان را قصاص کنند. در این صورت، قاتلان باقی‌مانده باید سهم جنایت خود را به شکل دیه پرداخت کنند.

• تعدد مقتولان: اگر محکوم علیه بیش از یک نفر را کشته باشد و برای برخی محکوم به دیه و برای برخی محکوم به قصاص شده باشد، قاضی اجرا مطابق مقررات، قصاص را اجرا می‌کند و دیه مقتولان دیگر را از اموال محکوم علیه پرداخت می‌کند.

تعویق اجرای حکم

در برخی موارد، اجرای حکم قصاص ممکن است به تعویق بیفتد، از جمله:

• اگر محکوم علیه مرتکب جرم دیگری شود که نیاز به رسیدگی داشته باشد.

• اگر اولیای دم در صحنه اجرای حکم تقاضای دیه کنند و قاتل حاضر به پرداخت آن باشد.

نکات؛

• اجرای حکم قصاص باید با رعایت کامل موازین شرعی و قانونی انجام شود.

• در تمام مراحل اجرای حکم، حفظ حقوق محکوم علیه و اولیای دم مورد توجه قرار می‌گیرد.

• در صورت بروز هرگونه مشکل یا ابهام در اجرای حکم، پرونده به دفتر نظارت و پیگیری قوه قضاییه ارسال می‌شود.

فصل پنجم: اجرای قصاص عضو

• قصاص عضو به معنای مجازات بدنی است که در آن، عضو مجرم به اندازه‌ای که به قربانی آسیب وارد کرده، قطع یا آسیب می‌بیند.

• شرایط اجرای قصاص:

• قصاص فقط پس از تقاضای مجنی‌علیه (قربانی یا اولیای دم) و تأیید مقامات قضایی انجام می‌شود.

• پزشکی قانونی موظف است تساوی در قصاص را رعایت کند، یعنی آسیب وارد‌شده به مجرم باید دقیقاً به اندازه آسیب وارد‌شده به قربانی باشد.

• اگر در حین اجرای قصاص، آسیب بیشتری به مجرم وارد شود، در صورتی که این آسیب ناشی از حرکت خود مجرم باشد، قصاص‌کننده ضامن نیست.

• هزینه‌های درمان: پس از اجرای قصاص، هزینه‌های درمان مجرم بر عهده دولت یا خود مجرم است، بسته به شرایط.

فصل ششم: اجرای اعدام

• اعدام یکی از مجازات‌های سنگین در سیستم قضایی ایران است که معمولاً برای جرایم بسیار شدید مانند قتل عمد اعمال می‌شود.

• روش اجرای اعدام:

• اعدام معمولاً به روش حلق‌آویز انجام می‌شود و باید کمترین آزار را برای محکوم داشته باشد.

• دست‌ها و چشم‌های محکوم بسته می‌شود و طناب دار به گونه‌ای قرار می‌گیرد که مرگ سریع‌تر و با درد کمتر اتفاق بیفتد.

• زمان اجرای حکم: معمولاً اعدام در هنگام طلوع آفتاب انجام می‌شود، اما در صورت ضرورت (مانند شرایط آب‌وهوایی یا مسائل فنی)، می‌توان آن را به تأخیر انداخت.

• اهدای عضو: محکوم می‌تواند قبل یا پس از اعدام، اعضای بدن خود را اهدا کند. این کار باید با رضایت محکوم انجام شود و در صورت عدم رضایت، اعدام به روش‌های دیگر اجرا می‌شود.

فصل هفتم: اجرای رجم

• رجم (سنگسار) مجازاتی است که برای زناکاران محصن (افراد متأهل که مرتکب زنا شده‌اند) اعمال می‌شود.

• شرایط اجرای رجم:

• اگر اجرای رجم ممکن نباشد، مجازات به اعدام یا صد ضربه شلاق تبدیل می‌شود.

• محکوم در یک گودال قرار می‌گیرد و سنگ‌ها به سمت او پرتاب می‌شوند. اندازه سنگ‌ها باید به گونه‌ای باشد که باعث مرگ سریع نشود، اما دردناک باشد.

• حضور شهود و قضات در اجرای حکم الزامی است. اگر شهود حاضر نشوند یا از پرتاب سنگ خودداری کنند، اجرای حکم متوقف نمی‌شود.

• فرار از گودال: اگر محکوم از گودال فرار کند، بسته به نوع اثبات جرم (اقرار یا شهادت)، ممکن است مجازات ساقط شود یا ادامه یابد.

فصل هشتم: اجرای تبعید

• تبعید به معنای اقامت اجباری در یک محل مشخص برای مدت معین است. تبعید می‌تواند به دو صورت حدی و تعزیری باشد.

• تبعید حدی:

• محکوم به تبعید حدی باید به محل تعیین‌شده اعزام شود و تحت نظارت نیروی انتظامی قرار گیرد.

• همراهی خانواده با محکوم در تبعید منعی ندارد، مگر در موارد خاص مانند تبعید محارب (افرادی که علیه نظام اقدام مسلحانه کرده‌اند).

• شروع ایام محکومیت از روز حضور محکوم در محل تبعید محاسبه می‌شود.

• تبعید تعزیری:

• مشابه تبعید حدی است، اما محکوم می‌تواند شخصاً به محل تبعید مراجعه کند.

• در صورت بروز مشکلات (مانند عدم امکان اقامت در محل تعیین‌شده)، محل تبعید می‌تواند تغییر کند.

• محکوم می‌تواند در محل تبعید به شغل یا حرفه مناسب مشغول شود.

مجازات‌های تکمیلی

• منع اقامت: محکوم از اقامت در محل‌های مشخص‌شده منع می‌شود. اگر محکوم بدون مجوز به محل ممنوع مراجعه کند، مجازات‌های اضافی اعمال می‌شود.

• نظارت و مرخصی: نظارت بر اجرای مجازات‌های تکمیلی بر عهده قاضی اجرای احکام است. اعطای مرخصی به محکوم با اخذ تأمین مناسب امکان‌پذیر است.

• کاهش مجازات: پس از گذشت نیمی از مدت مجازات، در صورت اطمینان به عدم تکرار جرم و اصلاح مجرم، می‌توان مدت مجازات را کاهش داد یا لغو کرد.

نکات کلی

• نقش قاضی اجرای احکام: قاضی اجرای احکام مسئول نظارت بر اجرای صحیح مجازات‌ها و رعایت حقوق محکوم است.

• حقوق محکوم: محکوم می‌تواند درخواست عفو کند یا در مواردی مانند اهدای عضو، رضایت خود را اعلام کند.

• تأکید بر تساوی در مجازات: در مجازات‌هایی مانند قصاص، تساوی در آسیب وارد‌شده به مجرم و قربانی بسیار مهم است.

با سلام در این پست به خلاصه ی کتاب ارزشمند و کاربردی اجرای احکام کیفری دکتر احمدرضا عابدی (دام ظله) ریاست محترم دیوان عدالت اداری توسط حجة الاسلام و المسلمین شیخ ابوالفضل مهدوی می پردازیم؛

بخش اول؛ کلیات
تشکیل معاونت اجرای احکام کیفری
قانون‌گذار در تبصره ۲ ماده ۴۸۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، تشکیل معاونت اجرای احکام کیفری را پیش‌بینی کرده است.

• این معاونت با تصویب رئیس قوه قضاییه در زندان‌ها یا مؤسسات کیفری مستقر می‌شود.

• ریاست این معاونت با دادستان است.

• یکی از دادیاران طبق ماده ۸۸ قانون آیین دادرسی کیفری به‌عنوان دادیار اجرای احکام منصوب می‌شود.

شرایط قاضی اجرای احکام کیفری

• قاضی اجرای احکام کیفری باید حداقل سه سال سابقه خدمت قضایی داشته باشد.

• بر اساس ماده ۴۸۵، برای این معاونت سمت‌هایی مانند مددکار اجتماعی، مأمور اجرا، و مأمور مراقبتی پیش‌بینی شده است.

نقص در تشکیل معاونت اجرای احکام کیفری
در رویه عملی دادگستری‌ها، معاونت اجرای احکام کیفری به‌صورت کامل تشکیل نشده است.

• بر اساس اطلاق ماده ۸۸، اجرای احکام کیفری ذاتاً وظیفه دادستان است.

• وجود قاضی اجرا، ناقض اختیارات دادستان نیست؛ دادستان می‌تواند اختیارات خود را به معاونین یا دادیاران تفویض کند.

---

وظیفه نظارت طبق قوانین جدید و قدیم

• ظاهر ماده ۴۸۴ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ بیان می‌کند که اجرای احکام کیفری بر عهده دادستان است.

• اما در قانون سابق ۱۳۷۸، ماده ۲۸۱ نظارت اجرای احکام را بر عهده دادگاه بدوی یا تجدیدنظر قرار داده بود.

کنترل و نظارت دادگاه صادرکننده رأی

• طبق تبصره ۲ ماده ۱۵۰ و ماده ۵۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲:

• کنترل ارتباطات مخابراتی محکومان تنها به تشخیص دادگاه نخستین امکان‌پذیر است.

• تصمیم درباره تقسیط جزای نقدی نیز بر عهده دادگاه نخستین است.

---

اجرای احکام جنبه مدنی آرای کیفری

• در جرایمی مانند سرقت، کلاهبرداری، و انتقال مال غیر، نیازی به تقدیم دادخواست حقوقی برای جبران خسارت نیست.

• اما در پرونده‌هایی مانند صدور چک بلامحل که خسارت همراه با دادخواست مشخص شده، نیاز به پیگیری حقوقی است.

اجرای احکام در حوزه‌های قضایی مختلف

• طبق تبصره ۳ ماده ۴۸۴، اجرای احکام کیفری دادگاه‌های بخش بر عهده رئیس دادگاه و در غیاب او با دادرس علی‌البدل است.

• اجرای احکام شورای حل اختلاف طبق ماده ۲۹ قانون شورای حل اختلاف مصوب ۱۳۹۲، بر عهده واحد اجرای احکام این شورا است.

کنترل ارتباطات مخابراتی محکوم‌علیه

• ماده ۱۵۰ قانون آیین دادرسی کیفری کنترل ارتباطات مخابراتی را ممنوع اعلام کرده است، مگر در موارد:

• مرتبط با امنیت داخلی یا خارجی کشور.

• برای کشف جرایم خاص (بندهای الف تا ت ماده ۳۰۲).

• این کنترل باید با موافقت رئیس کل دادگستری استان و تعیین مدت مشخص صورت گیرد.

تصویب موارد خاص توسط رئیس قوه قضاییه

• موضوعات مربوط به ماده ۳۰۷ قانون آیین دادرسی کیفری نیاز به تأیید رئیس قوه قضاییه دارد.

---

فصل اول: مباحث مقدماتی

نظارت بر اجرای احکام کیفری

اجرای احکام کیفری در موارد خاص

صفر تا صد جرم کلاهبرداری حضرت استاد احمدرضا عابدی به کوشش شیخ ابوالفضل مهدوی

دانلود صوت

«جهت سلامتی حضرت استاد عابدی عزیز صلوات بر محمد و آل محمد»

ترا باکس یک برنامه عالی و بسیار کاربردی برای دستگاه های اندروید و ios توسط استادیو Flextech Inc. ساخته شده است که با نصب این برنامه دیگر نیازی به فلش مموری و یا کابل otg و یا کارت های حافضه ندارید چون این برنامه حافضه ای به اندازه 1024GB به صورت رایگان برای شما ارایه می کند می توانید فایل ها و یا تصاویر خود را در این فضا بارگزاری کرده و در موقه نیاز داشتید میتوانید از این برنامه TeraBox اجرا کنید.

Terabox ترا باکس

چگونه از برنامه terabox استفاده کنیم؟

بعد از دانلود و نصب برنامه در گوشی اندروید خود برنامه را باز کرده و از طریق حساب جیمیل خود ثبت نام کنید و وارد برنامه شوید و با انتخاب فایل ها و یا تصاویر خود در برنامه آپلود کنید این استفاده برای گوشی های اندروید می باشید و برای  استفاده کاربرانی که گوشی های اپل دارند باید بعد از نصب برنامه ترا باکس از حساب اپل استوری استفاده نکنن چون بعضی از اپل آی دی ها فیک هستید و نمی توانند  از برنامه استفاده کنند و بهتر است از طریق جیمیل اقدام به ثبت نام کنند.

دانلود برنامه terabox

جدید ترین نسخه برنامه را برای دریافت شما کاربران عزیز قرار داده است نسخه ترا باکس برای برای کامپیوتر نیز منتشر شده است که اقدام به تست نشده است نظرات و پیشنهاد خود را با ما به اشتراک بگزارید.

دانلود تراباکس برای کامپیوتر و لپ‌تاپ

بسم الله الرحمن الرحیم
إلهی، به حق خودت حضورم ده و از جمال آفتاب آفرینت نورم ده!
إلهی، راز دل را نهفتن دشوار است و گفتن دشوارتر.
إلهی، «یا مَن یعفو عن الکثیر و یعطی الکثیر بالقلیل»، از زحمت کثرتم وا رَهان، و رحمتِ وحدتم ده!
إلهی، سالیانی می‌پنداشتم که ما حافظ دین توایم، «أستغفِرُکَ اللهُمَّ !» در این لیل‍ة الرّغائب 1390 ه.ق. فهمیدم که دین تو حافظ ماست، «ألحمدک اللهُمّ!».
إلهی، چگونه خاموش باشم که دل در جوش و خروش است، و چگونه سخن گویم که خِرَد مدهوش و بیهوش است.
إلهی، ما همه بی‌چاره‌ایم و تنها تو چاره‌ای، و ما همه هیچ کاره‌ایم و تنها تو کاره‌ای.
إلهی، از پای تا فرقم، در نور تو غرقم. «یا نورَ السموات و الأرض، أنعَمْتَ فَزِدْ!»
إلهی، شأن این کلمۀکوچک که به این علوّ و عظمت است، پس «یا علی یا عظیم»، شأنِ متکلّمِ این همه کلمات شگفت لاتتناهی چون خواهد بود؟
إلهی، وای بر من اگر دانشم رهزنم شود و کتابم حجابم!
إلهی، چون تو حاضری چه جویم، و چون تو ناظری چه گویم؟
إلهی، چگونه گویم نشناختمت که شناختمت، و چگونه گویم شناختمت که نشناختمت.
إلهی، چون عوامل طاحونه،‌ چشم بسته و تن خسته‌ام؛ راه بسیاری می‌روم و مسافتی نمی‌پیمایم. وای من اگر دستم نگیری و رهایی‌ام ندهی!
إلهی، خودت آگاهی که دریای دلم را جزر و مدّ است؛«یا باسط» بسطم ده و «یا قابض» قبضم کن!
إلهی، دست با ادب دراز است و پای بی ادب؛ «یا باسِطَ الیدَینِ بِالرَّحْمَة، خُذْ بیدی!»
إلهی، بسیار کسانی دعوی بندگی کرده‌اند و دم از ترک دنیا زده‌اند، تا دنیا بدیشان روی آوَرْد، جز وی همه را پشت پا زده‌اند. این بندۀ در معرض امتحان در نیامده شرمسار است، به حق خودت «ثَبِّتْ‌ قلبی علی دینک!»
إلهی، ناتوانم و در راهم و گردنه‌های سخت در پیش است و رهزن‌های بسیار در کمین و بارِ گران بر دوش. یا هادی (إهدنا الصراط المستقیم* صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیهم و لا الضّالین!)
إلهی، از روی آفتاب و ماه و ستارگان شرمنده‌ام، از انس و جان شرمنده‌ام، حتی از روی شیطان شرمنده‌ام، که همه در کار خود استوارند و این سست عهد، ناپایدار.
إلهی، رجب بگذشت و ما از خود نگذشتیم، تو از ما بگذر!
إلهی، عاقبت چه خواهد شد و با ابد چه باید کرد؟
إلهی، عارفان گویند «عَرِّفْنی نَفْسَک»، این جاهل گوید «عَرِّفنی نَفْسی!»
إلهی، اهل ادب گویند به صدرم تصرفی بفرما، این بی ادب گوید بر بطنم دست تصرّفی نِه!
إلهی، در راهم؛ اگر در باره ام گویی (لَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْماً)، چه کنم؟
إلهی، آزمودم تا شکم دایر، دل بایر است. «یا مَن یحیی الأرض المیته» دلِ دایرم ده!
إلهی، همه گویند خدا کو، حسن گوید جز خدا کو.
إلهی، همه از تو دوا خواهند، و حسن از تو درد خواهد.
إلهی، آن خواهم  که هیچ نخواهم.
إلهی، اگر تقسیم شود به من بیش از این که دادی نمی رسد، «فَلَکَ الْحَمد!»
إلهی، همه گویند بده، حسن گوید بگیر.
إلهی، همه سرِ آسوده خواهند، و حسن دلِ آسوده.
إلهی، همه آرامش خواهند، و حسن بی تابی؛ همه سامان خواهند؛ و حسن بی سامانی.
إلهی، چون در تو می نگرم از آنچه خوانده ام شرم دارم.
إلهی، از من برهان توحید خواهند، و من دلیل تکثیر.
إلهی، از من پرسند توحید یعنی چه، حسن گوید تکثیر یعنی چه.
إلهی، از نماز و روزه ام توبه کردم، به حق اهل نماز و روزه ات توبۀ این نا اهل را بپذیر!
إلهی، به فضیلت، سینۀ بی کینه ام دادی، به جودت شرح صدرم عطا بفرما!
إلهی، عقل گوید «الحَذَر الحَذَر!» عشق گوید «العَجَل العَجَل!» ضعیفِ ظَلوم و جهول کجا، و واحد قهّار کجا.
إلهی، آن که از خوردن و خوابیدن شرم دارد، از دیگر امور چه گوید.
إلهی، اگر چه درویشم، ولی داراتر از من کیست، که تو دارایی منی.
إلهی، در ذاتِ خودم متحیرم تا چه رسد در ذاتِ تو.
إلهی، نعمت سکوتم را به برکت (والله یضاعِفُ لمَن یشاء- بقره/261) أضعافِ مضاعفه گردان!
إلهی، به لطفت دنیا را از من گرفته ای، به کرَمَت آخرت را هم از من بگیر!
إلهی، روزم را چو شبم روحانی گردان، و شبم را چون روز نورانی!
إلهی، حسنم کردی، احسنم گردان!
إلهی، دندان دادی، نان دادی، جان دادی، جانان بده!

#معرفی_پایگاههای_پژوهشی_مقالات و کتاب

۱. قائمیه ghbook.ir

بیش از 15 هزار جلد کتاب با دسته بندی موضوعی و به 8 فرمت جهانی وورد پی دی اف اندروید ای او اس و ... قرار داده است که بسیار سایت مفید و پر کاربردی می باشد. 

۲. المکتبه الشیعه http://www.shiaonlinelibrary.com

این سایت همان مکتبه اهل بیت نسخه 1 است که کتابهای آن را در بخش الکتب می شود یافت. 

۳. پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه های ایران Lib.ir

۴. گنج ؛ پایگاه اطلاعات علمی ایران https://ganj.irandoc.ac.ir

۵. کتابخانه دیجیتال نور http://www.noorlib.ir/view/fa/default 

مرکز نور کتابهای موجود در نرم افزار های خود را در سایت عرضه کرده و قابلیت دانلود 30 صفحه از کتاب را دارد شرط استفاده از این سایت عضویت و پرداخت هزینه می باشد 

۶. کتابخانه مدرسه فقاهت http://lib.eshia.ir

کتابخانه مدرسه فقاهت در موضوعات مختلف تاریخی، علوم قرآنی تفسیر علوم حدیث و فقه کتابها را رایگان با قابلیت جست و جو در متن و کپی به کاربران ارائه میدهد 

۷. التفسیر http://www.altafsir.com/ 

این سایت کتابهای تفسیری و تجوید و ... را به زبان عربی ارائه می دهد. 

۸. مکتبه الوقفیه http://waqfeya.com

از بهترین سایتهای کتابخانه ای به زبان عربی که در موضوعات مختلف کتابهای مرجع بسیاری را دارد 

۹. المکتبه الشامله shamela.ws

۱۰. کتابخانه دیجیتالی دفتر تبلیغات قم http://dl.islamicdoc.com/faces/home.jspx 

زیر نظر دفتر تبلیغات قم می باشد تعداد زیادی منابع را ارائه می دهد 

۱۱. کتابخانه کتاب پدیا ( کتابهای تخصصی عربی) http://www.ketabpedia.com

۱۳. کتابخانه دیجیتالی تبیان https://library.tebyan.net

۱۳.کتابخانه یعسوب الدین http://www.yasoob.com

بیش از 3 هزار منبع از شیعه و سنی در موضوعات مختلف  

۱۴. دایره المعارف بزرگ اسلامی https://www.cgie.org.ir

۱۵. دانشنامه جهان اسلام http://rch.ac.ir/home 

۱۶. پایگاه مقالات علوم قرآن و حدیث https://maarefnet.ir

۱۷. جامع علوم و معارف قرآن ، مقالات قرآنی https://quran.isca.ac.ir/fa/article/Index

۱۸. پژوهشکده باقر العلوم علیه السلام http://www.pajoohe.com/fa

۱۹. سایت پارس قرآن http://www.parsquran.com 

۲۰. اندیشه قم http://www.andisheqom.com 

۲۱. قرآن اِستادیز http://www.quranstudies.ir

۲۲. اهل بیت http://www.ahlolbait.com

۲۳. پایگاه اطلاع رسانی اسلامی پارسا http://islamicdatabank.com

۲۴. حدیث نت http://www.hadith.net

۲۵. شهر حدیث http://hadithcity.com

۲۶. جست و جوگر حدیثی میزان http://mizan.hadith.net  

اگر به دنبال یافتن حدیثی در موضوع خاص یا از معصوم خاص باشید این سایت کمک خوبی برای یافتن حدیث می باشد.  

۲۷. پرسمان http://www.porseman.org

۲۸. مرکز ملی پاسخ گویی به سوالات دینی http://www.pasokhgoo.ir

۲۹. پایگاه پاسخگویی به شبهات http://x-shobhe.com 

۳۰. تبیان http://www.tbyane.net

۳۱. تنزیل http://tanzil.net/#19:1 

۳۲. شیعه سرچ http://www.shiasearch.com/fa/فارسی.html 

۳۳. امام علی imamalin.net

۳۴. الشیعه http://farsi.al-shia.org 

۳۵. مرکز اطلاع رسانی غدیر http://www.ghadeer.org/Home 

۳۶.الجامعه الاسلامیه http://www.uofislam.net/uofislam

۳۷. دانشنامه اسلامی http://wiki.ahlolbait.com/صفحهٔ_اصلی 

۳۸. ویکی فقه http://fa.news.wikifeqh.ir/wiki/index.php 

۳۹. ویکی شیعه http://fa.wikishia.net/view/صفحهٔ_اصلی 

۴۰. اسلام کوئست http://www.islamquest.net/fa

۴۱. اسلام پدیا http://islampedia.ir/fa 

۴۲. پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی https://www.sid.ir/fa/journal

۴۳. بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی http://iranemoaser.ir

۴۴. پایگاه تخصصی نهج البلاغه http://www.balaghah.net 

۴۵. واژه یاب https://www.vajehyab.com

۴۶. آبادیس https://dictionary.abadis.ir

علاوه بر لغتنامه های فارسی لغت و متون انگلیسی و سایر زبان ها را نیز ترجمه می کند 

۴۷. گوگل ترنسلیت https://translate.google.com

۴۸. اصطلاح نامه علوم اسلامی https://thesaurus.isca.ac.ir  

۴۹. پژوهه ؛ بزرگترین بانک مقالات علوم انسانی و اسلامی http://pajoohe.ir

۵۰. پرتال جامع علوم انسانی ensani.ir

۵۱. حوزه نت hawzah.net

۵۲. مقالات https://www.magiran.com

۵۳. پایگاه مجلات تخصصی https://www.noormags.ir

54. پیشخوان برخط اجرای نرم افزارهای نور https://abrenoor.ir

55. پایگاه مطالعات انقلاب اسلامی http://negaresh57.whc.ir

زائر سرای فدک در مشهد مقدس

استان خراسان رضوی،مشهد،وحدت۱۱،دادخواه ۱

تلفن : ۳۵-۳۳-۳۱-۳۳۶۹۱۵۳۰- ۰۵۱

جهت بزرگنمایی روی تصویر ذیل کلیک نمائید.

چرا بی‌یاری و بهرت دگر یاور نمی‌آید؟

به دنبالت کسی جز اشک چشم تر نمی‌آید؟

از این راهی که داری پیش رو بابا بیا برگرد

که هر کس می‌رود بر خیمه‌اش دیگر نمی‌آید؟

علمدار تو کو؟ اکبر چه شد؟ قاسم کجا رفته؟

هزاران لشگر آن‌سو، بهر ما لشگر نمی‌آید

به جان کی قسم دادی که عمه در حرم برگشت؟

به دنبال برادر پس چرا خواهر نمی‌آید؟

عذار کودک مسلم تو بوسیدی و من دیدم 

ولی دخترنبوسیده مرا باور نمی‌آید

 🌹

با وداعی که

از حرم کردی

شد به من ثابت

برنمی‌گردی

ای حسین جانم

ای حسین جانم

در نظر آمد

روی نیلی را

بوسه‌باران کن

جای سیلی را

ای حسین جانم

ای حسین جانم

 ‐---------------------

خوشا جانی که جانانش حسین است

خوشا دردی که درمانش حسین است

بُود فرمانروای کشور دل

خوشا مُلکی که سلطانش حسین است

حسین جانم حسین جانم حسین جان

حسین جانم حسین جانم حسین جان

به چرخ دین نجوم بی‌شماری است

ولی ماه درخشانش حسین است

به نامش دفتر توحید مفتوح

خوش آن دفتر که عنوانش حسین است

حسین جانم حسین جانم حسین جان

حسین جانم حسین جانم حسین جان

نگردد محفل اسلام تاریک

ولی شمع شبستانش حسین است

حسن، جان عزیز مصطفی بود

ولی آرامش جانش حسین است

حسین جانم حسین جانم حسین جان

حسین جانم حسین جانم حسین جان

به راه عشق پایان نیست لیکن

یقین دارم که پایانش حسین است

چه صحرایی‌ست یا رب وادی عشق

که تنها مرد میدانش حسین است

حسین جانم حسین جانم حسین جان

حسین جانم حسین جانم حسین جان

بگو اهریمنان کربلا را

که این وادی سلیمانش حسین است

حسین جانم حسین جانم حسین جان

حسین جانم حسین جانم حسین جان

تبلیغ مجازی

کلیپ

پنج عامل امید آفرینی. استاد رفیعی

ارتقاء عزت و جایگاه جمهوری اسلامی

امن ترین کشور دنیا

نماهنگ امید آفرینی، گروه سرود

امید به آینده از منظر رهبری

امید در زندگی. استاد رفیعی

امید و امید آفرینی. امام خمینی

بشارت خاص امام خامنه ای تمدن نوین اسلامی(ظهور) در زمان شما جوانان

بشارت ظهور ، زوال امریکا و اسرائیل را خواهیم دید

بشارت قطعی نزدیکی ظهور امام زمان. امام خامنه ای

بشارت های رهبری

بقای نظام از پس بحران ها

پرتکرارترین آیه‌ای که رهبری خواندند کدام آیه است؟

پنج توصیه رهبری

تحت تاثیر افکار عمومی

تمدن اسلامی از نگاه امام خامنه ای

جوانان در فضای مجازی امیدآفرینی کنند

دوگانه‌های سرنوشت‌ساز

رهبر انقلاب جوانان در فضای مجازی امیدآفرینی کنند

ضعف آمریکا در حمله به ایران

فاصله طبقاتی و حقوق نجومی در قانون ایران و آمریکا

فروپاشی آمریکا

کتابی که قلب رهبری را شاد کرد

گناه نابخشودنی

ما ایرانی ها ، امید به زندگی

مقایسه آمار خودکشی در ایران و جهان

مقایسه تأمین انرژی در ایران و جهان

مهم‌ترین‌ توصیه رهبری به جوانان

موشن گرافیک امید آفرینی

نماهنگ امید آفرینی

نماهنگ پیام امید

نمونه‌هایی از تحقق وعده‌های الهی

امید دادن به مردم در سخت ترین شرایط

اسطوره‌های امید

امید رمز پیشرفت

توصیه مهم به سخنران‌ها و تریبون‌دارها

چرایی ضرورت جهاد تبیین

فرمان جهاد تبیین

جهاد تبیین یعنی در بدترین شرایط به مردم امید داده شود

فصل امید

اینفوگرافیک

آزادی

اقتصادی 1

اقتصادی 2

اقتصادی 3

امنیت و استقلال

بانوان

معنویت و فرهنگ

عکس نوشت

مجموعه عکس نوشت، امید

مجموعه ، تقابل امیدبانی و یأس پراکنی

مجموعه، جهاد امید آفرینی

استوری

جوانان باید امید آفرینی کنند

جوانان در فضای مجازی امیدآفرینی کنند

چه بداند… چه نداند…

پادکست

امید آفرینی(امید در تمام امور)

بشارت امام خامنه ای درباره نزدیکی ظهور امام زمان

پیروزی تضمین شده ملت ایران

سه نقطه امید

کلید اساسی همه قفل‌ها

امید

#مجتمع_اقامتی_مسجد_جمکران

🏫مجتمع اقامتی نیمه شعبان با بیش از 110 سوئیت خانوادگی و اردویی ،  کاروان ها واقع رینگ مسجد مقدس جمکران آماده خدمت رسانی به زائرین و نماز گزاران از سرتا سر کشور می باشد.

🔹تمامی سوئیت ها و اتاقها مجهز به سیستم اسپیلت گازی جهت تامین سرمایش و گرمایش تلویزیون و یخچال می باشد .

🔸امکانات رفاهی از قبیل امکان طبخ غذا ، حمام ارائه و دسترسی آسان به مسجد مقدس ، بازار و مرکز شهر از دیگرویژه گی های مجتمع اقامتی نیمه شعبان می باشد .

🔹جهت سهولت و اطمینان خاطر زائران امکان رزرو سویت ، اتاقها و سالنها در نظر گرفته شده است

✅تلفن تماس و رزرو : +982537254450

✅شماره همراه و اطلاعات بیشتر : +989127520639