گام 20
شناخت مردم و تحمّل خطاهای آنان (حلم و بردباری)
از جمله صفات بارز نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و ائمّه طاهرین علیهم السلام، شناخت اخلاق و روحیات مردم و آشنایی با طبقات و فرهنگهای متفاوت آنان و تنظیم روابط و عکس العمل ها بر اساس میزان ظرفیت مخاطبین خود بوده است و بر این اساس معصومین علیهم السلام، خطاها و تندی های خلق، اصحاب و حتی برخی از منافقین را تحمّل می کردند .خادمان حرم امامان علیهم السلام لازم است با الگوگیری از سیره اولیای الهی و موالی خویش، خصوصاً در این زمینه، همراه با بردباری و سعه صدر اوّلا با روحیات و فرهنگ اقشار مختلف زایران آشنا باشند و تلاًش کنند خود را با آن تطبیق دهند. و ثانیاً در عمل، با برخوردی صبورانه، از خطاها و اشتباهات گفتاری و رفتاری ایشان صرفنظر کنند .سیره امامان معصوم علیهم السلام: گواهی روشن بر تجلّی این اخلاق کریمانه و برخورد صبورانه اهل بیت علیهم السلام با مردم می باشد. در روایتی آمده است، روزی امام رضا علیه السلام به حمّام رفت. فردی به ایشان گفت، ای مرد! مرا کیسه بکش .حضرت علیه السلام او را کیسه کشید. مردم، حضرت را به آن مرد معرفی کردند. او از امام پوزش طلبید و حضرت علیه السلام دل آن مرد را آرام میکرد و همچنان کیسه اش می کشید.
در کتاب داستان راستان شهید مطهری در وصف خلق صبورانه امام حسین علیه السلام آمده است:
شخصی از اهل شام، به قصد حج یا مقصد دیگری به مدینه آمد. چشمش افتاد به مردی که در کناری نشسته بود. توجهش جلب شد. پرسید: «این مرد کیست؟» گفته شد: «حسین ابن علی ابن ابیطالب است». سوابق تبلیغاتی عجیبی که در روحش رسوخ کرده بود، موجب شد که دیگ خشمش به جوش آید و قربةً الی الله آنچه میتواند سبّ و دشنام نثار حسین بن علی علیه السلام بنماید. همین که هر چه خواست گفت و عقده دل خود را گشود، امام حسین بدون آنکه خشم بگیرد و اظهار ناراحتی کند، نگاهی پر از مهر و عطوفت به او کرد و پس از آنکه چند آیه از قرآن، مبنی بر حسن خلق و عفو و اغماض قرائت کرد ،به او فرمود: «ما برای هر نوع خدمت و کمک به تو آماده ایم .»آنگاه از او پرسید: «آیا از اهل شامی؟» جواب داد: «آری .»فرمود: «من با این خلق و خوی سابقه دارم و سرچشمه آن را می دانم».
پس از آن فرمود: «تو در شهر ما غریبی؛ اگر احتیاجی داری حاضریم به تو کمک دهیم، حاضریم در خانه خود از تو پذیرایی کنیم، حاضریم تو را بپوشانیم، حاضریم به تو پول بدهیم».
مرد شامی که منتظر بود امام با عکس العمل شدیدی برخورد کند و هرگز گمان نمیکرد با یک هم چو گذشت و اغماضی روبرو شود، چنان منقلب شد که گفت: «آرزو داشتم در آن وقت زمین شکافته میشد و من به زمین فرو میرفتم و این چنین نشناخته و نسنجیده گستاخی نمیکردم. تا آن ساعت ،برای من روی زمین کسی از حسین و پدرش مبغوض تر نبود و از آن ساعت برعکس، کسی نزد من از او و پدرش محبوب تر نیست.»
شناخت مردم و تحمّل خطاهای آنان (حلم و بردباری)
از جمله صفات بارز نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و ائمّه طاهرین علیهم السلام، شناخت اخلاق و روحیات مردم و آشنایی با طبقات و فرهنگهای متفاوت آنان و تنظیم روابط و عکس العمل ها بر اساس میزان ظرفیت مخاطبین خود بوده است و بر این اساس معصومین علیهم السلام، خطاها و تندی های خلق، اصحاب و حتی برخی از منافقین را تحمّل می کردند .خادمان حرم امامان علیهم السلام لازم است با الگوگیری از سیره اولیای الهی و موالی خویش، خصوصاً در این زمینه، همراه با بردباری و سعه صدر اوّلا با روحیات و فرهنگ اقشار مختلف زایران آشنا باشند و تلاًش کنند خود را با آن تطبیق دهند. و ثانیاً در عمل، با برخوردی صبورانه، از خطاها و اشتباهات گفتاری و رفتاری ایشان صرفنظر کنند .سیره امامان معصوم علیهم السلام: گواهی روشن بر تجلّی این اخلاق کریمانه و برخورد صبورانه اهل بیت علیهم السلام با مردم می باشد. در روایتی آمده است، روزی امام رضا علیه السلام به حمّام رفت. فردی به ایشان گفت، ای مرد! مرا کیسه بکش .حضرت علیه السلام او را کیسه کشید. مردم، حضرت را به آن مرد معرفی کردند. او از امام پوزش طلبید و حضرت علیه السلام دل آن مرد را آرام میکرد و همچنان کیسه اش می کشید.
در کتاب داستان راستان شهید مطهری در وصف خلق صبورانه امام حسین علیه السلام آمده است:
شخصی از اهل شام، به قصد حج یا مقصد دیگری به مدینه آمد. چشمش افتاد به مردی که در کناری نشسته بود. توجهش جلب شد. پرسید: «این مرد کیست؟» گفته شد: «حسین ابن علی ابن ابیطالب است». سوابق تبلیغاتی عجیبی که در روحش رسوخ کرده بود، موجب شد که دیگ خشمش به جوش آید و قربةً الی الله آنچه میتواند سبّ و دشنام نثار حسین بن علی علیه السلام بنماید. همین که هر چه خواست گفت و عقده دل خود را گشود، امام حسین بدون آنکه خشم بگیرد و اظهار ناراحتی کند، نگاهی پر از مهر و عطوفت به او کرد و پس از آنکه چند آیه از قرآن، مبنی بر حسن خلق و عفو و اغماض قرائت کرد ،به او فرمود: «ما برای هر نوع خدمت و کمک به تو آماده ایم .»آنگاه از او پرسید: «آیا از اهل شامی؟» جواب داد: «آری .»فرمود: «من با این خلق و خوی سابقه دارم و سرچشمه آن را می دانم».
پس از آن فرمود: «تو در شهر ما غریبی؛ اگر احتیاجی داری حاضریم به تو کمک دهیم، حاضریم در خانه خود از تو پذیرایی کنیم، حاضریم تو را بپوشانیم، حاضریم به تو پول بدهیم».
مرد شامی که منتظر بود امام با عکس العمل شدیدی برخورد کند و هرگز گمان نمیکرد با یک هم چو گذشت و اغماضی روبرو شود، چنان منقلب شد که گفت: «آرزو داشتم در آن وقت زمین شکافته میشد و من به زمین فرو میرفتم و این چنین نشناخته و نسنجیده گستاخی نمیکردم. تا آن ساعت ،برای من روی زمین کسی از حسین و پدرش مبغوض تر نبود و از آن ساعت برعکس، کسی نزد من از او و پدرش محبوب تر نیست.»
